Бүгінде жасанды интеллект (ЖИ) қарқынды дамып, түрлі салаларда пайдалануда. Осыған байланысты оның білім беру жүйесіндегі рөлі кеңінен талқыланып жатыр. Бұл технология оқыту үдерісін айтарлықтай өзгерте алатыны анық, бірақ оның тиімділігін арттыру үшін бірқатар мәселелерге назар аудару қажет. ЖИ-дің оң және теріс жақтарын саралап, оны білім беру саласында теңгерімді әрі тиімді пайдалану жолдарын қарастырайық.
Жеке деректердің құпиялығы
ЖИ қолданудың басты мәселелерінің бірі – деректердің құпиялығы. Жүйелердің дұрыс жұмыс істеуі үшін студенттердің үлгерімі, мінез-құлқы және биометриялық деректері сияқты ақпараттар жинақталады. Бірақ мұндай деректерді сақтау, пайдалану және қорғау – үлкен жауапкершілік. Егер қауіпсіздік шаралары жеткіліксіз болса, деректердің сыртқа таралу қаупі туындайды, бұл студенттердің жеке мәліметтерінің рұқсатсыз қолданылуына немесе алаяқтыққа жол ашуы мүмкін. Сондықтан білім беру ұйымдары ақпараттық қауіпсіздікті күшейтіп, деректерді қорғаудың сенімді жүйесін енгізуі тиіс.
Технологияға тәуелділік
ЖИ-дің білім беру жүйесіне енуі технологияға тәуелділікті арттырып, бірқатар мәселелерді туындатуы мүмкін. Мектептер мен университеттер оқыту, бағалау және әкімшілік жұмыстарды автоматтандыру үшін ЖИ құралдарына арқа сүйеген сайын, олар техникалық ақаулар мен кибершабуылдарға осал бола бастайды. Сонымен қатар, ЖИ-ге шамадан тыс сенім арту студенттердің сыни ойлау қабілетін әлсіретуі мүмкін, өйткені олар шешімді өз бетінше іздеудің орнына дайын жауаптарды алуға дағдыланады.
Білім беру жүйесі адаммен тікелей қарым-қатынасты қажет етеді. Мұғалімдер тек білім беруші ғана емес, сонымен қатар оқушылардың психологиялық қолдаушысы, бағыт-бағдар берушісі. ЖИ жүйелері қаншалықты тиімді болғанымен, олар оқушыларға эмоционалдық қолдау көрсетуде мұғалімнің орнын баса алмайды. Сондықтан ЖИ құралдарын жаңартып, оларды оқу процесіне бейімдеу маңызды.
Мұғалімдердің орнын басу қаупі
ЖИ дамыған сайын, мұғалімдердің рөліне қатысты алаңдаушылық күшеюде. Автоматтандырылған бағалау жүйелері, виртуалды оқыту платформалары мен әкімшілік міндеттердің ЖИ көмегімен орындалуы – мұғалімдерге деген сұранысты азайтуы мүмкін. Бұл өз кезегінде педагогтердің жұмыссыз қалу қаупін тудырады және мұғалім мамандығының беделін төмендетуі ықтимал.
Дегенмен, ЖИ-ді білім беру процесінде толыққанды мұғалімнің орнына қоюға болмайды. Себебі технология қанша дамыса да, адамзатқа тән түсіністік, эмпатия және шығармашылық шешім қабылдау қабілеттерін алмастыра алмайды. Сол себепті ЖИ-ді көмекші құрал ретінде пайдаланып, мұғалімдер мен технология арасындағы теңгерімді сақтаған жөн.
Жасанды интеллект білім беру жүйесін жетілдірудің үлкен мүмкіндіктерін ұсынады, алайда оның этикалық, техникалық және әлеуметтік мәселелері де жоқ емес. Оқу процесінде ЖИ-ді тиімді қолдану үшін жеке деректердің қауіпсіздігіне, технологиялық тәуелділікті төмендетуге және мұғалімдердің рөлін сақтау мәселесіне назар аудару қажет.
Ал сіз қалай ойлайсыз? Білім беру саласында ЖИ-ді қалай қолданған дұрыс? Талқылауды жалғастыру үшін пікірлеріңізді күтеміз!
