Қазақстанда интернет қызметін ұсынатын компаниялардан цифрлық активтермен жасалған мәмілелер туралы ақпарат жинап, сақтау және оны мемлекеттік органдар сұратқан кезде ұсыну талап етілуі мүмкін, деп хабарлайды LS.
АҚФ (Ақша жинау және қаржылық мониторинг департаменті) Оперативтік талдау басқармасының басшысы Рашид Оразбектің айтуынша, цифрлық активтер айналымына қатысты халықаралық бақылау күшейіп келеді. Заңсыз табыстың алдын алу үшін FATF ұйымы 40 талап әзірлеген. Бұл – барлық мемлекеттер орындауға тиіс жаһандық стандарттар. Аталмыш талаптар сақталмаса, еліміз «сұр тізімге» енгізілуі мүмкін, бұл халықаралық қауымдастықтың сеніміне әсер етеді.
«FATF сарапшылары интернет қызметін көрсететін компанияларды лицензиялау қажеттігін атап өтті. Сол себепті, жаңа және бар нарық қатысушылары үшін, оның ішінде Ұлттық банк пен АРРФР арқылы жұмыс істейтіндерге заңсыз табысты заңдастыруға қарсы талаптар қойылады. Негізгі талаптардың бірі – «travel rule» деп аталатын жол ережесін сақтау. Яғни, компаниялар мәміленің екі тарапын да анықтап, контрагенттер туралы ақпарат жинап, уәкілетті орган сұраған жағдайда ұсынуға міндетті», – дейді Р. Оразбек.
Егер контрагенттер туралы ақпарат болмаса, процесс тоқтатылады. Ал белгіленген мерзімде ақпарат берілмесе, операция қабылданбайды.
«FATF елдерден қылмыстық жолмен алынған активтерді, соның ішінде цифрлық активтерді тоқтату, бұғаттау және тәркілеу бойынша шаралар қабылдауды талап етеді. Сондықтан АҚФ крипто әмияндардың бірыңғай тізімін жүргізуге құқықты және құзыреттілікке ие болды. Бұл тізім қылмыстық әрекеттер мен заңсыз табысты заңдастыруға қатысты қолданылған әмияндарды қамтиды. FATF нұсқаулығында компаниялар қылмыстық әрекетке қатысы бар мекенжайларды тіркеп, оларды бақылау және тәуекелді бағалау үшін қолдануы қажеттігі нақты көрсетілген», – деп жалғастырды ол.
Сонымен қатар, қылмыстық әрекетке қатысқан әмияндардың ұлттық тізімін жүргізу тәуекелге негізделген тәсілді іске асыру құралы болып табылады. Бұл блокчейн-талдауды жүргізуге, транзакцияларды тексеру кезінде жоғары тәуекелді тез анықтауға, бақылау приоритетін белгілеуге, операцияларды қатаң бақылауға және активтердің тиімділігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Джамиля КАРИМОВА
