Ірі корпорациялар жасанды интеллект пен электромобильдерге қуат беру үшін атом энергиясын кеңейтуді талап етті.
Әлемдік энергетикалық алыптар – Amazon, Meta және Google атом энергетикасының қуатын 2050 жылға дейін үш есеге арттыруға шақырды. Бұл қадам жасанды интеллект, электр көліктері және цифрлық технологиялардың қарқынды дамуына байланысты энергияға деген сұранысты қамтамасыз етуге бағытталған.
Бұл бастама әлемдік ядролық қауымдастықтың (World Nuclear Association) бастамасымен қолға алынған. Оған 14 халықаралық банк, қаржы институттары, Occidental сияқты энергетикалық алпауыттар және жапондық IHI Corporation секілді өнеркәсіптік конгломераттар қосылды. Бұл – ядролық салаға қатысы жоқ ірі компаниялардың алғаш рет өз энергетикалық қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін атом қуатын кеңейтуге ашық түрде қолдау білдіруі.
Қазіргі уақытта әлемдегі атом электр станциялары 439 реактор арқылы жаһандық электр энергиясының 9%-ын өндіреді. Алайда, сарапшылардың айтуынша, технологиялар қаншалықты тиімді болғанымен, энергияға деген сұраныс күрт өседі.
Goldman Sachs болжамына сәйкес, 2030 жылға қарай деректер орталықтарының энергия тұтынуы екі еседен астам артады. Сонымен қатар, егер қуат көздері кеңеймесе, АҚШ-та электр қуатының бағасы он жыл ішінде 70%-ға қымбаттауы мүмкін.
«Тұрақты энергиямен қамту – экономикалық өсімнің негізі. Атом энергетикасы ауа райына, маусымдық өзгерістерге немесе географиялық жағдайға тәуелсіз тұрақты қуат береді», – делінген бастамаға қатысушы компаниялардың мәлімдемесінде.
Сондықтан компаниялар үкіметтерді атом энергетикасына инвестиция салуға кедергі келтіретін шектеулерді жоюға және жаңартылатын энергия көздерімен тең дәрежеде несиеге қолжетімділікті қамтамасыз етуге шақырды.
«Біз мемлекеттер, қаржы ұйымдары және бизнес бірігіп, ортақ мақсатқа жетуі керек деп санаймыз. Қазіргі басты мәселе – қаржыландыру, жеткізу тізбегі мен реттеуші нормаларды үйлестіру», – деп мәлімдеді әлемдік ядролық қауымдастықтың өкілі.
Сонымен қатар, бұл бастама Дүниежүзілік банктің несиелерін тарту, білікті кадрларды жұмылдыру және әртүрлі елдердің стандарттарын сәйкестендіруді қамтиды.
Алайда, атом энергетикасына көшу жылдам жүрмейді. Бір атом электр станциясын салу кемінде 5 жылға созылады, ал газ станциялары небәрі екі жылда іске қосылады.
Мәселен, Ұлыбританиядағы Hinkley Point C атом электр станциясының құрылысы 2017 жылы басталды, бірақ ол тек 2030 жылы толық қуатына жетеді.
Осыны ескере отырып, Google мен Amazon деректер орталықтарын қуатпен қамтамасыз ету үшін шағын модульдік реакторларға (ММР) инвестиция салып жатыр, алайда олардың коммерциялық қолданылуы тек 2030 жылдан кейін күтіледі.Amazon, Google және Meta атом энергетикасын үш есеге арттыруды көздейді – бұл әлемдік энергетикаға қалай әсер етеді?
Атом энергетикасын дамытудағы басты кедергілердің бірі – қоғамдық пікір.
Чернобыль апаты, ядролық қалдықтарды сақтау мәселесі мен қауіпсіздікке қатысты алаңдаушылық ядролық энергетикаға деген сенімсіздікті күшейтуде.
Сондықтан қысқа мерзімді кезеңде энергия тапшылығын жаңартылатын көздер мен қазба отындарының үйлесімімен жабу жоспарланып отыр. Мәселен, Schneider Electric ұсынған шешімдерге сәйкес, деректер орталықтары газ турбиналарын, аккумуляторлы күн панельдерін немесе отын элементтерін қолдана алады.
«Қоғамдық қолдау – ұзақ мерзімді шешімдер үшін аса маңызды», – деп атап өтті әлемдік ядролық қауымдастық.
Дегенмен, бастамаға қатысушы компаниялар бизнес, билік және қоғамның бірлескен жұмысы нәтижесінде атом энергетикасы төмен көміртекті болашақтың негізгі элементіне айналады деп сенеді.