2024 жылдың қарашасында АҚШ-тағы кейбір күн инверторлары Қытайдан қашықтан өшірілген. Reuters агенттігінің жаңа зерттеуі америкалық энергетикалық жүйеге төнетін қауіп туралы дабыл қағуда. Қытайда жасалған күн панельдері мен инверторларынан жасырын байланыс құрылғылары анықталды. Мамандардың айтуынша, бұл құрылғылар тыңшылық пен энергиямен қамтуды бұғаттау үшін пайдаланылуы мүмкін.
АҚШ-та күн энергиясын өндіретін инфрақұрылымда кеңінен қолданылатын бұл компоненттер Қытайда жасалған. Олар желіге қосылу және энергияны сақтау үшін қолданылады. Ең алаңдатарлығы — кейбір құрылғыларда құжаттамада көрсетілмеген радиомодульдер мен байланыс тетіктері орнатылған.
Киберқауіпсіздік саласының сарапшылары мұндай осалдықтарды тек хакерлер ғана емес, сонымен қатар шетелдік мемлекеттер де пайдалана алатынын ескертеді. Reuters мәліметінше, 2024 жылдың қарашасында Қытайдан АҚШ-тағы бірқатар инверторлар қашықтан өшірілген. Оқиғаның нақты салдары әзірге белгісіз, бірақ бұл — ескерту сигналы.
АҚШ-тың күн энергетикасына арналған жабдықтарының басым бөлігі шетелден, нақтырақ айтқанда Қытайдан жеткізіледі. Қазіргі таңда ел аумағында қолданылып жатқан күн инверторларының шамамен 78 пайызы және күн панельдерінің 39 пайызы қытайлық өндірістен шыққан. Мұндай тәуелділік энергия қауіпсіздігіне қатысты алаңдаушылық туғызып отыр.
АҚШ билігі ұлттық қауіпсіздікке қатер төндіреді деген себеппен қытайлық құрылғылардың импортын шектеуді жоспарлап отыр. Мұндай қадам бұған дейін 5G жабдықтарына қатысты жасалған болатын. Сонымен қатар, АҚШ-та күн энергетикасына арналған бөлшектердің отандық өндірісін дамыту мәселесі көтерілуде.
Қытай тарапы бұл айыптауларды жоққа шығаруда. Алайда мамандар бұл оқиға арқылы бір маңызды мәселенің басын ашып отыр: технологиялық жабдықтардың жеткізу тізбегіндегі ашықтық пен қауіпсіздік — қазіргі таңда бұрынғыдан да маңызды.
Мамандардың пайымынша, мұндай жағдайлар тек АҚШ үшін емес, жалпы жаңартылатын энергияға көшіп жатқан кез келген ел үшін сабақ болуы тиіс. Энергетикалық жүйелердің киберқауіпсіздігіне қойылатын халықаралық талаптарды күшейту қажет.
