Google компаниясы Suncatcher жобасын таныстырды. Бұл — жасанды интеллектіге арналған орбиталық инфрақұрылымның жаңа концепциясы, онда есептеулер күн энергиясын пайдаланатын спутниктерде жүргізіледі. Инженерлер спутниктер желісін тензорлық процессорлармен (TPU) және оптикалық байланыс арналарымен жабдықтап, жердегі деректер орталықтарының функциясын алмастыруға болатынын көрсетті.
Жобаның негізгі идеясы есептеу қуатын ғарышқа көшіруде. Орбитадағы күн панельдері жерге қарағанда 8 есе көп энергия жинай алады және шамамен үздіксіз жарық алады. Бұл тәсіл есептеулер көлемін ұлғайтуға мүмкіндік беріп, жердегі энергия ресурстарын үнемдеуге және электр желілеріне тәуелділікті азайтуға көмектеседі.
Спутниктерді күнге синхронды орбитаға, шамамен 650 километр биіктікке орналастыру жоспарланған. Мұнда олар тәулік бойы максималды жарық алады. Әр спутник TPU-чиптермен жабдықталып, көршілес аппараттармен лазерлік байланыс арқылы қосылады. Деректер орталықтарымен салыстырылатын өткізу қабілетін қамтамасыз ету үшін спутниктер арасындағы қашықтық жүздеген метрмен өлшенуі керек. Есептеулер көрсеткендей, осындай жақындастыру секундына ондаған терабит деректерді беруге мүмкіндік береді. Зертханалық тәжірибе қысқа оптикалық байланыс арқылы 1,6 Тбит/с көрсеткішін көрсетті.
Желіні басқару үшін инженерлер арнайы аналитикалық және сандық модельдерді қолданды. Олар 1 километр радиусты 81-спутниктен тұратын топтың көршілес аппараттары 100–200 метрге жақындағанда орбитаның тұрақтылығын сақтай алатынын көрсетті.
Аппараттардың төзімділігі де ерекше тексерілген. Trillium v6e TPU-чипі протон сәулесінің әсеріне сыналған және жалпы радиациялық дозаны еш ақаусыз көтерді. Бұл көрсеткіш орбитада бес жыл бойы күтілетін дозадан үш есе артық, яғни қазіргі TPU ғарышта сенімді жұмыс істей алады.
Жобаның экономикалық жағы да қарастырылған. Егер 2030 жылдардың ортасына қарай төменгі орбитаға жүк шығару құны килограмына 200 долларға дейін төмендесе, орбиталық деректер орталығы жердегі деректер орталықтарымен салыстырылатын шығынмен іске қосылуы мүмкін. SpaceX компаниясының талдауы бағаның қолжетімді екенін растайды.
Suncatcher жобасының алғашқы тәжірибесі 2027 жылы Planet компаниясымен бірлесе жүзеге асады. Екі тесттік спутник TPU-ның орбиталық жағдайдағы жұмысын тексеріп, оптикалық арналар арқылы таралған есептеулер жүргізеді.
Жобаның авторлары бұл бастаманы есептеу инфрақұрылымын дамытудың келесі кезеңі деп санайды. Ғарыштағы күндік деректер орталықтары нейрожелілерді үйретуді жердегі энергия желісіне тәуелділіксіз масштабтауға мүмкіндік береді және жаңа ғарыштық есептеулер индустриясын ашады.
Darth Sahara
IXBT
